مبانی هستی­ شناسی سیدقطب بر اساس تفسیر فی ظلال القرآن

Abstract

 سیدقطب از معدود متفکران نظریه­پرداز و کنشگراجتماعی معاصر در حوزه­ی تفسیر است. این مفسر افق واحد قرآنی را محور اندیشه­های خود قرار داده است که از رویکرد فکری آن دانسته می­شود. هدف تدوین این مقاله شناخت زاویه­ی اندیشه­ی تفسیری و استخراج مبانی سید قطب است. روش­کاری در این نوشتار کتاب‎خانه‎ی و از لحاظ محتوایی توصیفی-تحلیلی است. مسأله­ی اصلی در این نوشتار "واکاوی هستی­شناسی اندیشه­ی سیدقطب در تفسیر فی ظلال القرآن" می‌باشد. یافته­های این تحقیق نشان می‎دهد که یکی از مبانی هستی­شناسی سیدقطب، واقع­گرایی است؛ جهان بینی سیدقطب، جهان‌بینی نهضتی است که فقط با حرکت با قرآن در صحنه، درک می­شود؛ زیرا جهان‌بینی اسلامی بر اساس واقعیت هستی و انسان است. این واقعیت‌نگری (به روح، غرایز، فطرت، نیازها و توانایی‌ها) در انسان نیز مورد نظر است. جامعه، فرد و روان انسان در نظر گرفته می‌شود. داده­های این تحقیق نشان داده است که مبانی هستی­شناسی سیدقطب با محوریت توحید و الوهیّت، شکل گرفته است.